Өскемен республиканың трансплантология бойынша операциялар жасау мүмкіндігі бар қалалар қатарына кіреді. Бұл өңір медицинасы мен жалпы Қазақстан үшін алға жасалған үлкен қадам. Қазіргі уақытта бүйрек, бауыр, жүрек, өкпе және ұйқы безін ауыстырып қондыру технологиялары бар. Қазақстанда осы бағыттардың барлығы дамып келеді. Бірақ бүкіл елде бізде Нұр-Сұлтан, Алматы, Ақтөбе, Шымкент және Өскеменде шоғырланған ағзаларды ауыстырып қондыру бойынша бар болғаны жеті орталық бар.
– Бүйректі трансплантаттау өте өзекті,-дейді Шығыс Қазақстан мамандандырылған медициналық орталығының операциялық бөлімшесінің меңгерушісі, республикалық транспланттау және жоғары технологиялық медициналық қызметті үйлестіру орталығының өңірлік өкілі Сергей Белых (фотосуретте). – Бұл бағдарлама бойынша дайындық жұмыстары 2017 жылы басталды. Бұл шешім мемлекеттік деңгейде және облыс әкімі Даниал Ахметовтың қолдауымен қабылданды. Жалпы, жобаны жүзеге асыру «Казцинк» компаниясының қатысуымен мүмкін болды, ол қазіргі заманғы қымбат жабдықты сатып алуға көмектесті. Бұл жабдық болмаса, одан әрі даму туралы айту мүмкін емес еді. Наркозды-тыныс алу зертханалық жабдықтары, жетіспейтін хирургиялық және микро тамыр құралдары, электрокоагуляторлар, операциялық үстелдер және шырақтар (шамдар) және тағы басқалар сатып алынды.
Жабдық қоймада тұрып қалған жоқ, күнделікті жұмыста қолданылады, өйткені орталық Өскеменде шұғыл көмектің 97 пайызын көрсетеді, 24/7 жұмыс істейді. Жабдықтың басым бөлігі урология бөлімінде шоғырланған, онда тек 2018 жылы операция блогын қайта құрғаннан кейін 780 операция жасалды! Сол жерде оқу сыныбы орналасқан.
Орталықта трансплантаттау бойынша бірнеше операция жасалды. Алдымен шеберлік сабағын өткізіп, оны Қазақстанның бұрынғы Денсаулық сақтау министрі, медицина ғылымдарының докторы, профессор Жақсылық Досқалиев басқарды. 2019 жылы орталықтың жұмысы өңірдегі операцияларды жалғастыруға рұқсат алу бойынша әкімшілік шешімдерге байланысты уақытша тоқтатылды. Алайда пациенттер басқа қалалар мен елдерге барудың қажеті жоқ екені туралы хабардар болды.
Бүгінгі күні өңір бойынша 200-ден астам адам, Қазақстанда 2000-ға жуық адам бүйректі трансплантаттауға мұқтаж.
Ағзаларды трансплантаттаумен қатар жүретін талдаулардың бір бөлігі әзірге тек Нұр-Сұлтан мен Алматыда ғана жасалады, сондықтан оларды сол жерге тасымалдау керек. Мұның бәрін жергілікті жерлерде ұйымдастыруға болады. Зертханалық жабдықтардың көпшілігі бар, оны ретке келтіруді және пайдалануға енгізуді аяқтау керек. Медицинадағы әлемдік үрдістер - бұл аз инвазиялық араласулар, яғни эндоскопиялық технологиялар бойынша тіліксіз операциялар. Тиісінше, жас хирургтарды да, тәжірибелі дәрігерлерді де осыған үйрету керек. – Бізде жекелеген хирургиялық тәсілдерді де, виртуалды шындық режиміндегі тұтас операцияларды да жасауға мүмкіндік бар, - дейді С.Белых. – Бұл симуляторлар кесу немесе инені жүргізу кезіндегі сезімдердің толықтығын, тіндердің қарсылығын сезіндіреді. Бейнелеп айтқанда, қазір ұшқыштарға тонна отынды жақпау үшін симуляторлармен ұшуды үйретуге ұқсас, медицинада пациенттің өміріне қауіп төндірмей практикалық дағдылар игерілуде.
Үй-жайлардағы мінсіз тазалықты атап өткен жөн. Арнайы сүзгілер арқылы операциялық бөлмелерге тазартылған ауа жіберіледі. Семей мемлекеттік медицина университетімен ынтымақтастық жоспары бар, оның түлектері орталық базасында тәжірибеден өтеді. Орталықтың дәрігерлері тағылымдамадан шетелде де өтеді. 2018 жылы ШҚО нейрохирургтары Ұлыбританияға барып қайтты. Олар үйренгендерінің бәрі орындарда енгізілді. 2012 жылдан бастап жетекші хирург-эндоскопист, уролог, Грузиялық профессор Давид Николаишвилимен ынтымақтастық орнатылды. Мұның бәрі, әрине, өңірдегі медицина деңгейін көтереді. Болашақта орталықтың жоспарында - операциялық бөлмелерді портативті УДЗ аппараттарымен жабдықтау, бейнеэндоскопиялық тіреулерді, электрохирургиялық блоктарды және т. б. жаңарту.
Дереккөз https://koreans.kz/news/razvitie-transplantologii-na-vostoke-strany.html
